شریف‌ترین همّت‌ها

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

أشْرَفُ ٱلْهِمَمِ رِعٰایَةُ ٱلذِّمٰامِ .

 

 

والاترین همّت‌ها

 

پایبندى به پیمان (حقّ و حُرمتِ دیگران) است.

 

 

غُرَرُ الْحِکَم، ص ۲۱۳.

 

زشت‌ترین راستگویی

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

اَقْبَحُ ٱلصِّدْقِ ثَنٰاءُ ٱلرَّجُلِ عَلىٰ نَفْسِهِ؛

 

 

زشت‌ترین راستگویى، تعریفِ انسان از خودش مى‌باشد.

 

 

غُرَرُالْحِکَم، جلد 2، ص 388، حکمت 2942.

 

دو نشانه‌ی بلند همتی

 

امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

اَلْحِلْمُ وَ ٱلْأنٰاةُ تَوْأمٰانِ یُنْتِجُهُمٰا عُلُوُّ ٱلْهِمَّةِ

 

 

بردبارى و وقار (تأنّی) دو همزادند

 

که از بلند همّتی زاده مى‌شوند.

 

 

نهج البلاغة، ص 556.

 

مُدارا

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

سَلٰامَةُ ٱلْعَیْشِ فِی ٱلْمُدٰارٰاةِ.

 

 

سلامتِ زندگی در مُدارا کردن است.

 

 

غُرَرُ ٱلْحِکَم و دُرَرُ ٱلْکلم، ص 401.

 

گسترش دامنه ی عمل و نهی از آرزوهای بلند

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

مَنْ أیْقَنَ أنَّهُ یُفٰارِقُ ٱلْأحْبٰابَ،

 

وَ یَسْکُنُ ٱلتُّرٰابَ، وَ یُوٰاجِهُ ٱلْحِسٰابَ،

 

وَ یَسْتَغْنِیٖ عَمّٰا خَلَّفَ، وَ یَفْتَقِرُ إلىٰ مٰا قَدَّمَ،

 

کٰانَ حَرِیَّاً بِقِصَرِ ٱلْأمَلِ وَ طُولِ ٱلْعَمَلِ؛

 

 

هر کس یقین داشته باشد از دوستان جدا خواهد شد

 

در دلِ خاک خواهد خُفت، حساب و کتابى در پیش دارد

 

آنچه بر جاى می‌گذارد به کارش نخواهد آمد

 

به آنچه پیش فرستاده نیازمند است، بنابراین

 

رشته آرزو را کوتاه و دامنه‌ی عمل را بیشتر گرداند.

 

 

بِحارُالأنوار، جلد 70، ص 167.

 

سه کار شایسته

 

حضرت علی سلام الله علیه :

 

 

یَنْبَغِیٖ أَنْ یَکُوْنَ ٱلرَّجُلُ  مُهَیْمِنَاً عَلَىٰ نَفْسِهِ

 

مُرٰاقِبَاً قَلْبَهُ  حَافِظاً لِسٰانَهُ

 

 

سزاوار است که آدمى نگهبانِ نفْسِ خود

 

و مراقبِ دل و نگهدارِ زبانِ خویش باشد .

 

 

غُرَرُ ٱلْحِکَمْ، ص 235.

 

تلاش خردمندانه

 

امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه :
 

 

لَیْسَ عَلَى ٱلْعٰاقِلِ أنْ یَکُونَ شٰاخِصَاً إلّاٰ فِیٖ ثَلاٰثٍ:

 

مَرَمَّةٍ لِمَعٰاشٍ أوْ خُطْوَةٍ لِمَعٰادٍ أوْ لَذَّةٍ فِیٖ غَیْرِ مَحْرَمٍ؛

 

 

خردمند نباید که جز در طلب سه چیز باشد:

 

ترمیم معاش و گامى به سوى معاد و لذّتى حلال.
 

 

أمٰالیٖ طوسی: ص۱۴۶.

 

عمل، دعا و توبه

 

امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه :
 

 

إِعْمَلُوا وَ ٱلْعَمَلُ یَنْفَعُ، وَ ٱلدُّعٰاءُ یُسْمَعُ، وَ ٱلتَّوْبَةُ تُرْفَعُ؛

 

 

عمل کنید، که عمل، سود مى‌دهد و دعا شنیده مى‌شود

 

و توبه (به درگاه الهى) بالا مى‌رود.
 

 

غُرَرُ الْحِکَم، حکمت ۲۵۴۰؛

نهج الدّعا ص 28.

 

شیرین زبانی

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

مَنْ عَذُبَ لِسٰانُهُ

 

کَثُرَ إخْوٰانُهُ.
 

 

 کسى که زبانش شیرین باشد،

 

برادرانش زیاد گردد.

 

 

غررالحکم، ص 436.

 

بردباری و آرامش

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

اِذٰا أحَبَّ ٱللهُ عَبْدَاً زَیَّنَهُ بِٱلسَّکِیٖنَةِ وَ ٱلْحِلْمِ.
 

 

 هرگاه خداوند بنده‌اى را دوست بدارد،

 

او را به آرامش و بردبارى زینت مى‌بخشد.

 

 

غررالحکم، ص 285.