زیرکانه‌ترین زیرکی‌ها و احمقانه‌ترین حماقت‌ها

 

امام حسن مجتبی سلام الله علیه :

 

 

إِنَّ أکْیَسَ ٱلْکَیْسِ

 

ٱلتُّقیٰ،

 

 

وَ أحْمَقَ ٱلْحُمْقِ

 

ٱلْفُجُورَ.

 

 

زیرکانه‌ترین زیرکی‌ها

 

تقویٰ است

 

 

احمقانه‌ترین حماقت‌ها

 

گناه و بدکاری است.

 

 

الحیاة، جلد 1، ص 203.

 

سه نشانه‌ی حماقت

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

تُعْرَفُ حَمٰاقَةُ ٱلرَّجُلِ فیٖ ثَلٰاثٍ:

 

فیٖ کَلٰامِهِ فیٖ مٰا لٰایَعْنیٖهِ،

 

وَ جَوٰابِهِ عَمّٰا لٰایُسْألُ عَنْهُ،

 

وَ تَهَوُّرِهِ فِی ٱلُأُمُورِ.

 

 

نادانی مرد از سه چیز فهمیده می‌شود:

 

از نامربوط گویی‌اش،

 

و جواب دادنش به آنچه سؤال نشده،

 

و بی‌پروایی‌اش در کارها.

 

 

شرح غُرَرُ الْحِکَم، جلد 3، ص 303.

 

همنشینی با احمق ممنوع

 

امام سجّاد سلام الله علیه :

 

 

إیّٰاکَ وَ مُصٰاحَبَةَ ٱلْأحْمَقِ

 

فَإنَّهُ یُریٖدُ أنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرُّکَ؛

 

 

مبادا با احمق همنشین شوى

 

که چون خواهد به تو سودى رسانَد، زیان مى‌رسانَد.

 

 

گزیده تُحَفُ الْعُقُول، ص 43، حدیث 126.

 

احمق‌ترین احمق‌ها

 

رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم :

 

 

أحْمَقُ الْحَمْقَى مَنْ أتْبَعَ نَفْسَهُ هَوَاهَا،

 

و تَمَنَّى عَلَى الله‏ِ تَعَالَى الْأمَانِیَّ.

 

 

احمق‌‏ترینِ احمق‌‏ها، کسى است که از هواهای نفْسانیِ خویش

 

تبعیّت کند و از خداوندِ متعال، تمنّای آرزوهاى نشدنى کند.

 

 

بِحار الأنوار، جلد 92، ص 250، حدیث 48.

 

احمق واقعی

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

مَنْ نَظَرَ فِی عُیُوبِ النّاسِ فَأنْکَرَهَا

 

ثُمَّ رَضِیَهَا لِنَفْسِهِ، فَذَلِکَ الْأحْمَقُ بِعَیْنِهِ .

 

 

هر کس عیب‌هاى مردم را ببیند و آنها را زشت شمارد

 

و همان عیب‌ها را در خودش بپسندد، احمقِ واقعى است.

 

 

نهج البلاغة، حکمت 349؛

منتخب میزان الحکمة، ص 418.

 

نشانه‌ی احمق

 

امیر المؤمنین علی سلام الله علیه :

 

 

« مِنْ أمَارَاتِ الْأحْمَقِ کَثْرَةُ تَلَوُّنِهِ »

 

 

رنگ به رنگ شدنِ بسیار و چهره عوض کردن،

 

از نشانه‌های احمق است.

 

 

غُرَرُ الْحِکَمْ، جلد 6، حکمت 2706.