لازم‌ترین علم

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

ألْزَمُ ٱلْعِلْمِ لَکَ

 

مٰا دَلَّکَ عَلیٰ صَلٰاحِ قَلْبِکَ ...

 

 

وَ أحْمَدُ ٱلْعِلْمَ عٰاقِبَةً

 

مٰا زٰادَ فیٖ عِلْمِکَ ٱلْعٰاجِلِ

 

 

فَلٰا تَشْتَغِلَنَّ بِعِلْمِ مٰا لٰایَضُرُّکَ جَهْلُهُ.

 

 

لازم‌ترین علم برای تو

 

آن علمی است که تو را به صَلاحِ قلبت رهنمون شود ...

 

 

و خوش فرجام‌ترین علم

 

آن علمی است که بر علمِ فعلیِ تو بیفزاید؛

 

 

پس هرگز به علمی نپرداز

 

که ندانستن آن برایت زیان آور نیست.

 

 

بِحارُ الْانوار، جلد 78، ص 333.

 

حمدِ نعمت برتر از خود نعمت

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

مَنْ حَمِدَ ٱللهَ عَلَى ٱلنِّعْمَةِ فَقَدْ شَکَرَهُ

 

وَ کٰانَ ٱلْحَمْدُ أفْضَلَ مِنْ تِلْکَ ٱلنِّعْمَةِ

 

 

هر کس خدا را به خاطرِ نعمتى حمد کند،

 

شُکرِ نعمتش را به جا آورده، و حَمدْ از آن نعمت برتر است.

 

 

کافى، جلد 2، ص 96.

 

جهاد با نفْس

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

جٰاهِدْ نَفْسَکَ لِتَرُدَّهٰا عَنْ هَوٰاهٰا

 

فَإِنَّهُ وٰاجِبٌ عَلَیْکَ کَجِهٰادِ عَدُوِّکَ

 

 

با هوس‌هاى سرکشِ نفسانىِ خود جهاد و ستیز کن

 

تا نفْس خود را از آن هوس‌ها دور سازى

 

همانا جهاد با هوس‌هاى نفسانى

 

مانند جهاد با دشمنت بر تو واجب است.

 

 

بِحار الأنوار، جلد 78، ص 315.

 

پرهیز از تنبلی و تنگ‌دلی

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

إیّٰاکَ وَ ٱلضَّجَرَ وَ ٱلْکَسَلَ

 

فَإنَّهُمٰا یَمْنَعٰانِ حَظَّکَ مِنَ ٱلدُّنْیٰا وَ ٱلْآخِرَةِ؛

 

 

از تنگْ‌‏دلى و تن‏‌آسایى بپرهیز؛

 

زیرا این دو، مانعِ بهره وَری تو از دنیا و آخرت است.

 

 

تُحَفُ الْعُقُول، ص 433.

 

هر چیزی نشانه‌ای دارد

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

لِکُلِّ شَیْءٍ دَلیٖلٌ وَ دَلیٖلُ ٱلْعٰاقِلِ، اَلتَّفَکُّرُ

 

وَ دَلیٖلُ ٱلتَّفَکُرِ، اَلصَّمْتُ.

 

 

هر چیزى نشانه‌اى دارد و نشانه‌ی خردمند، اندیشیدن است

 

و نشانه‌ی اندیشیدن، خاموشى است.

 

 

تحف العقول، ص 386.

 

واجب‌ترین حقِّ برادری

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

إِنَّ مِنْ أَوْجَبِ حَقِّ أخِیٖکَ

 

أَنْ لٰا تَکْتُمَهُ شَیْئاً یَنْفَعُهُ لِأمْرِ دُنْیٰاهُ وَ لِأمْرِ آخِرَتِهِ.
 

 

همانا واجب‌ترین حقِّ برادرت بر تو آن است که

 

چیزی را که سببِ نفعِ دنیا و آخرت اوست،

 

از او پنهان و پوشیده نداری.
 

 

بِحار الانوار، جلد 78، ص 329.

 

درجا زدن هرگز، ترقی ترقی

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

مَنِ ٱسْتَوَیٰ یَوْمٰاهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ،

 

وَ مَنْ کٰانَ آخِرُ یوْمَیْهِ شَرَّهُمٰا فَهُوَ مَلْعُونٌ

 

وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفِ ٱلزِّیٰادَةَ فِیٖ نَفْسِهِ فَهُوَ فِیٖ نُقْصٰانٍ،

 

وَ مَنْ کٰانَ إِلَی ٱلنُّقْصٰانِ فَٱلْمَوْتُ خَیْرٌ لَهُ مِنَ ٱلْحَیٰاةِ.

 

 

کسی که دو روزش مساوی باشد، مغبون است،

 

و کسی که روز دوّمش، بدتر از روزِ اوّلش باشد ملعون است،

 

و کسی که در خودش افزایش نبیند در نُقصان است،

 

و کسی که در نُقصان است مرگ برای او بهتر از زندگی است.

 

 

بِحار الانوار، جلد 78، ص 327.

 

موجبات تقرّب به خداوند متعال

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

أفْضَلُ ما یَتَقَرَّبُ بِهِ ٱلْعَبْدُ اِلَى ٱلله‏ِ بَعْدَ ٱلْمَعْرِفَةِ بِهِ،

 

اَلصَّلٰاةُ وَ بِرُّ ٱلْوٰالِدَیْنِ وَ تَرْکُ ٱلْحَسَدِ وَ ٱلْعُجْبِ وَ ٱلْفَخْرِ

 

 

پس ازخداشناسى، برترین کارى که بنده به وسیله‌ی آن

 

به خداوند نزدیک مى‏‌شود عبارت است از:

 

نماز،  نیکى به پدر و مادر،

 

و ترکِ کردن حسد و خودپسندى و فخرفروشى.

 

 

تُحَفُ الْعُقُول، ص 391.

 

راه در امان ماندن از خشم خداوند

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ عَنِ ٱلنّٰاسِ

 

کَفَّ ٱلله‏ُ عَنْهُ عَذٰابَ یَوْمِ ٱلقِیٰامَةِ ؛

 

 

هر کس خشم خود را از مردم باز دارد،

 

خداوند عذابِ خود را در روزِ قیامت از او باز مى‏‌دارد.

 

 

الکافى، جلد 2، ص 305.

 

فضیلت ماه رجب

 

امام کاظم سلام الله علیه :

 

 

رَجَبٌ شَهْرٌ عَظِیٖمٌ یُضٰاعِفُ ٱللهُ فِیٖهِ ٱلْحَسَنٰاتِ

 

وَ یَمْحُو فِیٖهِ ٱلسَّیِّئٰاتِ مَنْ صٰامَ یَوْمَاً مِنْ رَجَبٍ

 

تَبٰاعَدَتْ عَنْهُ ٱلنّٰارُ مَسِیٖرَةَ مِائَةِ سَنَةٍ

 

وَ مَنْ صٰامَ ثَلٰاثَةَ أَیّٰامٍ وَجَبَتْ لَهُ ٱلْجَنَّةَ

 

 

رجب ماه بزرگى است که خداوند در آن پاداش‌ها را دو چندان کند

 

و گناهان را پاک سازد، هر که یک روز از ماهِ رجب را روزه بدارد،

 

دوزخ به اندازه‌‌ی مسافتِ صد سال از او دورى گزیند و هر که

 

سه روز از ماه رجب را روزه بدارد بهشت بر او واجب می‌شود.

 

 

ثوابُ الْأعمال و عِقاب الْأعمال، ص 54 و 53.